Τα τσιμπήματα μεδουσών είναι σχετικά κοινά προβλήματα για άτομα που κολυμπούν, σε θαλασσινό νερό. Τα μακριά πλοκάμια από το σώμα της μέδουσας μπορούν να σας εγχύσουν δηλητήριο από χιλιάδες μικροσκοπικά αγκαθωτά κεντριά.
Τα τσιμπήματα από μέδουσες ποικίλλουν πολύ σε σοβαρότητα. Τις περισσότερες φορές προκαλούν άμεσο πόνο και κόκκινα, ερεθισμένα σημάδια στο δέρμα. Μερικά τσιμπήματα μεδουσών μπορεί να προκαλέσουν περισσότερες ασθένειες σε ολόκληρο το σώμα (συστημικές). Και σε σπάνιες περιπτώσεις τα τσιμπήματα μεδουσών είναι απειλητικά για τη ζωή. Τα περισσότερα τσιμπήματα μεδουσών βελτιώνονται με την τοπική θεραπεία χωρίς να χρειάζεται κάποια ιατρική παρέμβαση. Οι σοβαρές αντιδράσεις απαιτούν επείγουσα ιατρική φροντίδα.
Συμπτώματα
Τα κοινά σημεία και συμπτώματα του τσιμπήματος μεδουσών περιλαμβάνουν:
Πόνος, καύσος( τσούξιμο)
Κόκκινα, καφέ ή μωβ ίχνη στο δέρμα — ένα «αποτύπωμα» της επαφής των πλοκαμιών με το δέρμα σας
Κνησμός(φαγούρα)
Πρήξιμο
Παλλόμενος πόνος που ακτινοβολεί επάνω σε ένα πόδι ή ένα χέρι
Τα σοβαρά τσιμπήματα μεδουσών μπορεί να επηρεάσουν πολλά συστήματα του σώματος. Αυτές οι αντιδράσεις μπορεί να εμφανιστούν γρήγορα ή αρκετές ώρες μετά τα τσιμπήματα.
Τα σημεία και συμπτώματα σοβαρού τσιμπήματος μεδουσών περιλαμβάνουν:
Πόνος στο στομάχι, ναυτία και έμετος
Πονοκέφαλο
Μυϊκοί πόνοι ή σπασμοί
Αδυναμία, υπνηλία, λιποθυμία και σύγχυση
Δυσκολία αναπνοής
Καρδιακά προβλήματα
Η σοβαρότητα της αντίδρασής σας εξαρτάται από:
-Το είδος και το μέγεθος της μέδουσας
-Η ηλικία, το μέγεθος και η υγεία σας, με σοβαρές αντιδράσεις πιο πιθανές σε παιδιά και άτομα με διαταραγμένη υγεία.
-Πόση ώρα ήσουν εκτεθειμένος/η στα τσιμπήματα
-Πόση έκταση του δέρματος έχει επηρεαστεί
Αιτίες
Τα πλοκάμια της μέδουσας περιέχουν μικροσκοπικά αγκαθωτά κεντριά. Κάθε κεντρί έχει έναν μικροσκοπικό βολβό που συγκρατεί το δηλητήριο και έναν τυλιγμένο σωλήνα με αιχμηρή άκρη. Η μέδουσα χρησιμοποιεί το δηλητήριο για να προστατευτεί και να σκοτώσει τη λεία.
Όταν προσπαθείτε να απομακρύνετε ένα πλοκάμι μέδουσας, μικροσκοπικοί υποδοχείς στην επιφάνεια απελευθερώνουν το δηλητήριο μέσω του κεντριού. Επηρεάζει άμεσα την περιοχή επαφής και μπορεί να εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος.
Οι μέδουσες που έχουν ξεβραστεί σε μια παραλία μπορεί να εξακολουθήσουν να απελευθερώνουν δηλητηριώδη τσιμπήματα εάν τις αγγίξετε.
Τύποι μέδουσας
Ενώ πολλοί τύποι μεδουσών είναι σχετικά αβλαβείς για τον άνθρωπο, ορισμένοι μπορεί να προκαλέσουν έντονο πόνο και σπάνια να προκαλέσουν συστηματική αντίδραση. Οι κάτωθι μέδουσες προκαλούν πιο σοβαρά προβλήματα στους ανθρώπους:
- Box jellyfish. Οι μέδουσες αυτές μπορεί να προκαλέσουν έντονο πόνο. Οι απειλητικές για τη ζωή αντιδράσεις - αν και σπάνιες - είναι πιο συχνές με αυτόν τον τύπο. Τα πιο επικίνδυνα είδη μεδουσών βρίσκονται στα ζεστά νερά του Ειρηνικού και του Ινδικού Ωκεανού.
- Portuguese man-of-war. Οι πορτογαλικές μέδουσες που ονομάζονται επίσης bluebottle μέδουσες, ζουν κυρίως σε θερμότερες θάλασσες. Αυτός ο τύπος έχει μια μπλε ή μοβ φυσαλίδα γεμάτη με αέριο που την κρατά στην επιφάνεια στο νερό και λειτουργεί ως πανί.
- Sea nettle. Οι θαλάσσιες τσουκνίδες είναι κοινές τόσο στα ζεστά όσο και στα δροσερά νερά, οι οποίες ζουν κατά μήκος της βορειοανατολικής ακτής των Ηνωμένων Πολιτειών και είναι άφθονες στον κόλπο Chesapeake.
- Lion's mane jellyfish Αυτές είναι οι μεγαλύτερες μέδουσες στον κόσμο, με διάμετρο σώματος μεγαλύτερη από 1 μέτρο. Είναι πιο κοινά σε ψυχρότερες, βόρειες περιοχές του Ειρηνικού και του Ατλαντικού ωκεανού.
Παράγοντες κινδύνου
Οι καταστάσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο να τσιμπηθείτε από μέδουσες περιλαμβάνουν:
Κολύμπι σε στιγμές που οι μέδουσες εμφανίζονται σε μεγάλους αριθμούς.
Κολύμπι ή καταδύσεις σε περιοχές με μέδουσες χωρίς προστατευτικό ρουχισμό
Παίζοντας ή κάνοντας ηλιοθεραπεία σε μέρη όπου οι μέδουσες ξεβράζονται στην παραλία
Κολύμπι σε ένα μέρος που είναι γνωστό ότι έχει πολλές μέδουσες
Επιπλοκές
Οι πιθανές επιπλοκές ενός τσιμπήματος μεδουσών περιλαμβάνουν:
Καθυστερημένη αντίδραση υπερευαισθησίας, που προκαλεί φουσκάλες, εξάνθημα ή άλλους ερεθισμούς του δέρματος μία έως δύο εβδομάδες μετά το τσίμπημα
Το σύνδρομο Irukandji, που προκαλεί πόνο στο στήθος και στο στομάχι, υψηλή αρτηριακή πίεση και καρδιακά προβλήματα λόγω υπερέκκριση κατεχολαμινών και μπορεί να αποβεί ακόμη και θανατηφόρο (έχει παρατηρηθεί σε τσιμπήματα μεδουσών που βρίσκονται στην Αυστραλία).
Πρόληψη
Οι παρακάτω συμβουλές μπορούν να σας βοηθήσουν να αποφύγετε τα τσιμπήματα μεδουσών:
Φορέστε προστατευτική στολή. Όταν κολυμπάτε ή καταδύεστε σε περιοχές όπου είναι πιθανό να σας τσιμπήσουν μέδουσες, φορέστε στολή ή άλλο προστατευτικό ρουχισμό. Τα καταδυτικά καταστήματα πωλούν προστατευτικά "skin suits" ή "stinger suits" από λεπτό ύφασμα υψηλής τεχνολογίας. Σκεφτείτε τα προστατευτικά υποδήματα καθώς μπορεί να εμφανιστούν τσιμπήματα και όταν βαδίζετε σε ρηχά νερά.
Λάβετε πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες. Μιλήστε με ναυαγοσώστες, ντόπιους κατοίκους πριν κολυμπήσετε ή βουτήξετε σε παράκτια ύδατα, ειδικά σε περιοχές όπου οι μέδουσες είναι συνηθισμένες.
Μείνετε μακριά από το νερό όταν ο αριθμός των μεδουσών είναι υψηλός.